6. Sınıf Konu Özeti Etkinlik

Konu Özetli Etkinlik Kitabı TEMA TÜRKÇE 01 DİLİMİZİN ZENGİNLİĞİ 3 ADIM 01 - Sözcükte Anlam Gerçek Anlam (Temel Anlam) Bir sözcüğün en fazla kullanılan, söylendiğinde akla gelen ilk anlamına gerçek anlam denir. Buna bir kelimenin sözlükte var olan birçok anlamdan ilki olduğu için sözlük anlamı da denir. Örnek: Baharda açan çiçeklerin kokusu huzur veriyordu. (Gerçek anlam) Mecaz Anlam Sözcüklerin gerçek anlamlarından tamamen uzaklaşıp kazandığı yeni anlama mecaz anlam denir. Sözcüğün gerçek anlamıyla mecaz anlamı arasında hiçbir anlam ilgisi söz konusu değildir. Örnek: Bu işin kokusu yakında çıkar diye endişe ediyordu. (Mecaz anlam) Terim Anlam Bilim, sanat, meslek veya bir spor dalıyla ilgili özel bir kavramı karşılayan sözcüklere terim denir. Örnek: Türkçe dersinde fiil konusunu işledik. (Terim anlam) Not: Meslek ve bilim adları terim olarak kabul edilemez. Çok Anlamlılık Sözcükler farklı cümlelerde faklı anlamlarda kullanılabilir. Bu tür sözcüklere çok anlamlı sözcükler denir . Örnek: Aşağıda, yazmak söz- cüklerinin kazandığı anlamlara dikkat ediniz. Söz ve düşünceyi özel işaret veya harflerle anlatmak Bir duygu ile şu satırları yazıyorum. Kaydetmek Bir göreve almak Gelinin yüzünü süslemek Çocuğu okula yazdılar. O delikanlıyı polis yazmışlar. Kalem alıp kaşın gözün yazmalı. Yan Anlam Başlangıçta tek bir varlığı ya da kavramı karşılayan sözcükler, zaman içerisinde bu kavrama şekilsel, işlevsel vb. yönlerden benzerlik gösteren başka varlıklar ya da kavramlar için kullanılır olmuştur. Bu kullanımlar, sözcüğün yan anlamını oluşturur. Bir sözcüğün temel anlamından kopmadan kazandığı yeni anlamlara yan anlam denir. Örnek: Yeni aldığım ayakkabının burnu yırtılmış. (Yan Anlam) Aşağıda verilen cümlelerde altı çizili sözcüklerin anlamını belirleyerek tabloda işaretleyiniz. CÜMLE Gerçek Anlam Mecaz Anlam 1. Uzun bir aradan sonra cebim para görmüştü. 2. Bir köylüden burada avlandığınızı duydum. 3. Bu işin sonu nereye gider kimse bilmiyordu. 4. Bunu bilmek içimi kederle dolduruyordu. 5. Büyük bir heyecan, bir haz içinde şu satırları yazıyorum. 6. Birimize kitaptan rastgele bir şey soracak olsa yandığımız gündü. 7. Bu gülümseyişte, herkesin hemen seçemeyeceği bir ince alay gizli. 3 3 3 3 3 3