5. Sınıf Yazılı Çözümü

Konu Özetli Etkinlik Kitabı ÜNİTE FEN BİLİMLERİ MADDENİN DOĞASI 167 05 ■ Çevremizdeki maddeler; katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç fiziksel halde incelenir. Tüm maddeler çıplak gözle göremeyeceğimiz kadar küçük taneciklerden oluşur. Madde bu taneciklerin bir araya gelmesi sonucu kütle ve hacim özellikleri kazanır. ■ Kütlesi ve hacmi olan, boşlukta yer kaplayan varlıklara madde denir. Kütle ve Hacim maddeler için ölçülebilen özelliklerdir. ■ Maddenin sahip olduğu tanecik miktarına kütle denir. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. ■ Maddenin boşlukta kapladığı alana hacim denir. Hacim dereceli silindir kapla ölçülür. Taneciğin bulunduğu konumu değiştirmeden aşağı-yukarı, sağa-sola yaptığı harekettir. Taneciklerin birbirleri üzerinden kayması sonucu yer değiştirmesidir. Taneciklerin öteleme hareketi sayesinde madde akışkan özellik kazanır. Taneciğin kendi etrafında dönmesidir. Titreşim hareketi Öteleme hareketi Dönme hareketi Tanecik Hareketleri Maddenin Tanecikli Yapısı Katı Madde ve Tanecikleri Sıvı Madde ve Tanecikleri Gaz Madde ve Tanecikleri ■ Tanecikler arasındaki boşluk azdır . ■ Katıların belirli bir hacmi ve şekli vardır . ■ Katı tanecikleri sadece titreşim hareketi yapar. ■ Katılar akışkan özellikte değildir . ■ Katılar sıkıştırılamaz . ■ Maddenin en düzenli hali katı halidir. ■ Tanecikler arasındaki boşluk katılara göre daha fazla, gazlara göre daha azdır . ■ Sıvıların belirli bir hacmi varken belirli bir şekli yoktur . Sıvılar doldurdukları ka- bın şeklini alır. ■ Sıvı tanecikleri; titreşim, öteleme ve dönme hareketi yapabilir. ■ Sıvılar akışkan özelliğe sahiptir . ■ Sıvılar sıkıştırılamaz . ■ Maddenin katı haline göre düzensiz, gaz haline göre düzenlidir. ■ Tanecikler arasındaki boşluk çok fazla- dır . Gaz tanecikleri birbirinden bağımsız hareket eder . ■ Gazların belirli bir hacmi ve şekli yok- tur . Gazlar bulundukları kabın şeklini alırlar. ■ Gaz tanecikleri; titreşim, öteleme ve dönme hareketi yapabilir. ■ Gazlar akışkan özelliğe sahiptir . ■ Gazlar sıkıştırılabilir . ■ Maddenin en düzensiz hali gaz halidir. ADIM 13 - Maddenin Tanecikli Yapısı