5. Sınıf Yazılı Çözümü

Konu Özetli Etkinlik Kitabı ÜNİTE FEN BİLİMLERİ CANLILARIN YAPISINA YOLCULUK 77 03 ADIM 08 - Hücre ve Organeller Mikroskop Mikroskop, insan gözünün göremeyeceği kadar küçük detayların gö- rüntüsünü büyüterek incelemeyi sağlayan bir araçtır. Bu araç genellikle bilimsel araştırmalarda kullanılır. Canlı veya cansız varlıklar mikroskop altında incelenebilir. ■ Mikroskopların yapısında bulunan mercekler, varlıkların görüntülerini büyüterek ayrıntılı görünmesini sağlar. ■ Mikroskoplarda görüntü bulunurken şu adımları takip etmek gerekir: ■ Öncelikle mikroskoptaki ışık kaynağının çalışır durumda olduğundan emin olunmalıdır. ■ İncelenmek istenen örnek (preparat) hazırlanır. ■ Hazırlanan örnek, mikroskopta tablaya yerleştirilir. Mikroskobun tab- lasındaki ayar kısmı hareket ettirilerek incelenmek istenen örnek ob- jektif altına getirilir. ■ Gözlem yapmaya büyütme özelliği en az olan objektif ile başlanır. Okülerden görüntüye bakılır. Oküler Tabla Işık kaynağı Taşıma kolu Kaba Ayar Vidası İnce Ayar Vidası Objektif Mikroskobun bölümleri ■ Görüntüyü netleştirmek için kaba ve ince ayar vidası kullanılır. ■ Net görüntü elde edildikten sonra daha detaylı görüntü elde etmek için büyütme özelliği daha fazla olan objektife geçiş yapılır. İnce ayarlar yapılarak görüntü tekrar netleştirilir. ■ Örnek, gözlem bittikten sonra tabladan çıkarılır. Mikroskobun ışığı kapatılır. Mikroskobun fişi çekilir. Işık kaynağı soğuduktan sonra temizlik yapılır. Mikroskop taşıma kolundan tutulup güvenli bir şekilde uygun yere taşınır. Laboratuvar güvenliğine dikkat edilerek uygun bir şekilde saklanır. Hücre ve Organelleri ■ Canlıların yapısını oluşturan ve canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. ■ Çıplak gözle göremediğimiz hücreler şaşırtacak derecede karmaşık bir yapıya sahiptir. Bir hücre dıştan içe doğru; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten oluşur. Bitki ve hayvan hücrelerinde şekilsel ve yapısal farklılıklar olmasına rağmen hücrenin temel kısımları olan hücre zarı, çekirdek ve sitoplazma her iki hücre çeşidinde de ortak olarak bulunur. BİTKİ HÜCRESİ HAYVAN HÜCRESİ Çekirdek Hücre duvarı Sitoplazma Hücre zarı