6. Sınıf Konu Özeti Etkinlik

Konu Özetli Etkinlik Kitabı TEMA SINIF BAĞIMSIZLIK YOLU 6. 02 18 ADIM 05 - Parçada Anlam PARAGRAFIN ANLAM YÖNÜ Paragrafta Ana Düşünce (Ana Fikir) Bir metinde anlatılmak istenen asıl düşünceye, verilmek istenen mesaja “ ana fikir (ana düşünce)” denir. Ana düşünce, paragrafta anlatılmak istenen iletiyi en kapsamlı veren cümledir ancak ana düşünce doğrudan tek bir cümlede görünmeyip metnin genelin- den de anlaşılabilir. Yani paragrafın tamamının okunup yorum- lanması oldukça önemlidir. Paragrafın Yardımcı Düşünceleri Bir paragrafta açıklanan veya savunulan ana düşüncenin kolay- ca anlaşılmasını sağlayan ve onun inandırıcılığını artıran her türlü bilgi, tecrübe, olay ve örneklerin ifadesine “yardımcı düşünce” denir. Bir paragrafta birden fazla ana düşünce olamaz buna kar- şın birden fazla yardımcı düşünce olabilir. Paragrafın Konusu Yazarın paragrafta üzerinde durduğu; parça boyunca bahsettiği kavram, olay veya düşünce parçanın konusudur. Kısaca yazar parçada neyden söz ediyorsa konu odur. “Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmiştir?” “Bu pa- ragrafta aşağıdakilerin hangisine değinilmiştir?” “Bu paragrafta aşağıdakilerin hangisi tartışılmaktadır?” gibi soru- lara alınan cevap bizi paragrafın konusuna götürür. Paragrafın Başlığı Başlık konu hakkında bilgi verir ve ana düşünceyi çağrıştırır. Parçanın bütünü okunduktan sonra başlık daha iyi kavranır. Bir paragrafın başlığı birkaç sözcükle konuyu özetler ve parag- rafın içeriğini yansıtır. Başlık, tek bir sözcük olabileceği gibi, bir sözcük grubu veya cümle biçiminde de olabilir. Paragrafın Anahtar Kelimeleri Paragrafın yansıtmak istediği anlam için en büyük ipucunu veren kelime veya kelime gruplarına “anahtar kelime” denir. Paragrafta anahtar kelimeler bulunurken paragrafı oluşturan cümlelerde düşüncenin veya olayın yönünü belirleyen kelime ya da kelime grupları belirlenir. Bir paragrafı hiç okumadan sadece anahtar kelimelerine baktığı- mızda bile o paragraf hakkında bilgi edinebiliriz. Bir paragrafta birden çok anahtar kelime olabilir. Paragrafta Olay, Zaman, Yer (Mekân) ve Varlık (Kişi) Kadrosu Olay: Metinde kişilerin başından geçenlere olay denir. Zaman: Metinde anlatılan zaman dilimidir. Bu belirli bir dönem veya günün herhangi bir saati olabilir. Yer (Mekân): Metindeki kişilerin bulunduğu ve olayın yaşandığı yerdir. Varlık (kişi) Kadrosu: Metinde olayı yaşayan kişi veya varlıklar- dır. Paragrafta Duyular ve Duygular Duyular Cümlelerde bu beş duyu organından herhangi birisiyle algılanan bir ayrıntıya yer verilebilir. Paragrafta görme, tatma, duyma, do- kunma ve koklama duyularının birinden veya birden fazlasından faydalanılabilir. Duygular Duygular beş duyu organıyla algılanmayan (soyut) hislerdir. Si- tem, ümit, ümitsizlik, coşku, sevinç, korku, merak, endişe vb. duy- gulara örnektir. Aşağıdaki paragraf için sıralanan beş başlıktan uygun olanları işaretleyiniz. 1977’nin Eylül ayında mübarek Ramazan ayının 17. günü bir sabah vakti dünyaya gözlerimi açtığımı sonradan öğrendim. İlkokulu Çatalharman köyünde okudum. Mersin’in zeytini ve kayısısı meşhur olan Mut ilçesinde ortaokulu ve liseyi bitirdim. Üniversiteyi SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bölümünde okudum. Üniversiteden sonra Hatay, Gaziantep illerinde öğretmenlik vazifesi yaptım. 2005 yılından bu yana da İstanbul’da öğretmenliğe devam ediyorum. 1 • Mersin’de Zeytin Zamanı • Zeytin ve Kayısı Fiyatları • Bir Şairin Hayatı 1 • Otobiyografi Örneği • Bir Öğretmenin Hayatı 3 3