6. Sınıf Konu Özeti Etkinlik

Konu Özetli Etkinlik Kitabı ÜNİTE FEN BİLİMLERİ ELEKTRİĞİN İLETİMİ VE DİRENÇ 203 06 1. Bir elektrik devresindeki ampul parlaklığının hangi değişkenlere bağlı olduğunu gözlemlemek için aşağıdaki görselde verildiği gibi bir elektrik devresi kurmuştur. Verilen test uçlarına aynı kesit alanına sahip farklı uzunluktaki K, L, M bakır tellerini temas ettirerek ampulün parlaklığını gözlemlemiştir. K 15 cm uzunluğunda bakır tel L 30 cm uzunluğunda bakır tel M 45 cm uzunluğunda bakır tel Test ucu Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Öğrenci, hangi teli test uçlarına bağladığında ampul en parlak şekilde yanar? Bu durumun nedeni nedir? b. Hangi tel devreye bağlandığında ampulün ışığı en zayıf olur? Bunun sebebini açıklayınız. c. K, L ve M telleri bakırdan yapılmıştır. Bu tellerin elektriksel dirençlerini büyükten küçüğe doğru sıralayınız. 2. Elektriğin iletiminde elektriksel dirence bağlı olarak ampul parlaklığı ile ilgili tablo verilmiştir. (Devrede diğer tüm değişkenler sabit tutulmuştur.) Tabloyu örnekteki gibi doldurunuz. Tel Direnç Değeri Ampul Parlaklığı Kısa tel Az olur. Fazla olur. Uzun tel Kalın tel İnce tel Öğrenci test uçlarını K teline (15 cm uzunluğunda bakır tel) bağladığında ampul en parlak şekilde yanar. Nedeni: Çünkü telin uzunluğu kısadır. Telin uzunluğu azaldıkça elektriksel direnç azalır. Direnç az olunca devreden daha fazla elektrik akımı geçer ve ampul daha parlak yanar. M teli (45 cm uzunluğunda bakır tel) bağlandığında ampulün ışığı en zayıf olur. Nedeni: Çünkü telin uzunluğu en fazladır. Tel ne kadar uzun olursa, elektriksel direnç de o kadar artar. Direnç arttığı için devreden geçen akım azalır ve ampul daha az parlak yanar. Çok olur Az olur Az olur Fazla olur Çok olur Az olur Elektriksel direnç sıralaması: Z > Y > X Z: 45 cm (M teli) → En uzun tel → En fazla direnç Y: 30 cm (L teli) → Orta uzunlukta tel → Orta direnç X: 15 cm (K teli) → En kısa tel → En az direnç